1. Kiedy najlepiej wybrać na warsztaty chodzi porę roku?

Odp. Każda pora roku ma swoje uroki, dlatego prowadzę całoroczne warsztaty fotograficzne. Każda pora roku pozwala na fotografowane innych celów, inne gatunki są dostępne wiosną a inne zimą. Trzeba planować to w taki sposób by na każdym kroku zwiększać prawdopodobieństwo pojawienia się danego gatunku a nie wtedy, kiedy dysponuje czasem. Ludzi, którzy nie lubią marznąć zapraszam wiosną latem czy jesienią, celów do fotografii na pewno nie zabraknie a można to zdecydowanie mniejszymi trudami dla nich zorganizować. Aby być na bieżąco jeśli chodzi o dostępność gatunków w konkretnym czasie najlepiej podglądać na mojej stronie katalog Nowości, zamieszczam w nim aktualnie fotografowane gatunki zwierząt. W Exifie znajdziecie Państwo datę i godzinę fotografii i w ten sposób można prawie z pewnością wpasować się w termin. Często jednak znajdują się chętni którzy spóźniają się o miesiąc a nawet dwa aby fotografować konkretne gatunki. One nie czekają na nasz planowany urlop czy możliwość wyjazdu albo się je fotografuje albo nie, bo kolejna możliwość fotografowania może się pojawić dopiero za rok. Jednak najlepszą metodą jest po prostu kontakt telefoniczny.

2. Czy mogę liczyć na indywidualne traktowanie i pomoc?

Odp. Zdecydowanie tak, dlatego też organizuję właśnie warsztaty indywidualne. Chociaż dopuszczam możliwość uczestnictwa do trzech osób jednocześnie na warsztatach indywidualnych nie zawsze tak jest. Zdarza się często, iż kursanci zdając sobie sprawę ze swoich niedoskonałości warsztatu decydują się z różnych przyczyn na kameralne warsztaty poświęcone tylko jednej osobie. Wówczas prowadzący skupia na niej swoją uwagę wyłapuje błędy i szybko stara się je z kursantem korygować.

3. Co trzeba zabrać na takie warsztaty?

Odp. Oczywiście uzależnione jest to od pory roku ciepła odzież i odpowiednie obuwie są koniecznością, często zdarzają się zimne letnie poranki i na to trzeba być przygotowanym. Trzeba zabrać sprzęt, jakim się dysponuje statyw oraz termos na herbatę czy kawę. W zależności od terenu często potrzebne są wodery, gumacze itp. Takie rzeczy omawiane są tuż przed przyjazdem, warto jednak zabrać atlas zwierząt lornetkę. Wszystko przeszkadzające w marszu można oczywiście pozostawić na kwaterze tak by przemieszczać się w terenie w miarę wygodnie.

4. Mam niewielkie doświadczenie czy nauczę się fotografować?

Odp. Spory odsetek ludzi uczestniczących w warsztatach to ludzie mało doświadczeni, zdarzają się też osoby które niedawno zakupiły swój pierwszy aparat fotograficzny, na warsztatach pomagam kursantom obrać prawidłowy kurs wypracowywania lub podnoszenia warsztatu fotograficznego. Szybko wytłumaczę różne zależności i wykażą sposoby jak to robić aby to robić w pełni świadomie i z dużym powodzeniem fotografować dziką przyrodę. Duża część uczestników po odbyciu tego typu warsztatów szybko działa samodzielnie a niektórzy robią znakomite postępy. Fotografia przyrody to specyficzny rodzaj fotografii tu nie wystarczy posiadanie sprzętu i studia czy pieniędzy, trzeba wykazać się również sporym zaangażowaniem cierpliwością ale i pomysłowością.

5. Na ile dni najlepiej się wybrać na indywidualne warsztaty?

Odp. Ze względu na wyniki zdecydowanie wole warsztaty 3-4 dniowe, często zdarza się, że pogoda nam nie sprzyja lub różnego nieprzewidziane zbiegi okoliczności popsują dzień zdjęciowy.

6. Ile razy musiała bym uczestniczyć w takich warsztatach, aby osiągać dobre wyniki?

Odp. Tu nie chodzi o ilość a o jakość merytoryczną zajęć często uczestnicy tak naprawdę otwierają oczy na fotografię przyrody po jednym dniu takich warsztatów. Uczestnicy przeważnie mają inne wyobrażenie o fotografii przyrodniczej, ale za to mają już swoje cele fotograficzne. Staram się ich ukształtować i nakierować na właściwe działania tak by własne cele zrealizowali, nie dążymy do uzależnienia uczestników od naszych warsztatów, na których robią ciekawe zdjęcia a zostawieni sami po prostu sobie nie radzą. Zdaje sobie sprawę ze to nie przychodzi z dnia na dzień, ale zapewniam, że już po jednej wizycie zmienia się dla nich prawie wszystko. Częstymi gośćmi są ludzie, którzy starają się fotografować przyrodę już szereg lat niestety z mizernym skutkiem, a takie warsztaty szybko pozwalają na szlifowanie warsztatu a co za tym idzie własnym szybkim rozwojem. Często pojawiają się ludzie, którzy posiadają niewielkie doświadczenie terenowe a jakieś doświadczenie fotograficzne chcieliby wykonywać piękne ujęcia mega rzadkich modeli, niestety tu następuje zderzenie z rzeczywistością, bo pewności wykonania takich ujęć nigdy nie ma a w pogoni za rzadszym gatunkiem czasami trzeba poświecić naprawdę dużo czasu a wzięcie jednego czy dwóch dni urlopu nie rozwiąże sprawy i nie uskuteczni zabłyśnięcia mega rzadkim gatunkiem w kadrze.

7. Czy na warsztatach zrobię ciekawe ujęcia np. ptaków?

Odp. Fotografia ptaków i ssaków to chyba jedna z najbardziej skomplikowanych dziedzin fotografii przyrodniczej, aby wykonać dobre ujęcia ptaków musi być spełniony szereg warunków od pogody, modeli, miejscu, z zachowaniem fotografa włącznie. Niestety wiąże się to z niejednokrotnym wielogodzinnym oczekiwaniem często bez sukcesu w odpowiednich kryjówkach czy stosowaniu przemyślnych metod, aby takie fotografie wykonać. Dzika zwierzyna to nie modelka nie pozuje nie ułatwia a raczej czujnie bada i obserwuje by w przypadku jakiegokolwiek niepokojącego sygnału błyskawicznie opuścić „niebezpieczne miejsce” Można zwiększyć swoje szanse przez stosowaniem różnego rodzaj zabiegów, ale tej pewności wykonania tych pięknych kadrów w dalszym ciągu nie ma. Często zdarza się tak, iż jednego dnia modele tłumnie pojawiają się przed obiektywem pozują i pozwalają wykonać fantastyczne kadry a już następnego dnia panuje złowroga cisza a modele skutecznie omijają naszą miejscówkę. Generalnie na warsztatach nie chodzi o wykonanie konkursowych ujęć a o naukę obsługi sprzętu kompozycji kadrów i całej otoczki z fotografią związanych. Po moich warsztatach uczestnicy szybko nabierają własnego doświadczenia i mają szerokie pole manewru, aby fotografować samodzielnie na swoim terenie.

8. Jaka jest pewność że podczas pobytu sfotografuje poszukiwany gatunek.

Odp. Żadnej, przyroda rządzi się swoimi prawami. Mamy do czynienia z dzikimi gatunkami w swoim naturalnym środowisku w żaden sposób nie można ich przymusić do pozowania w konkretnym momencie. Ich nie interesuje nasz urlop nasze wydatki , można jedynie zwiększać prawdopodobieństwo spotkania nic więcej. Poprzez moje długoletnie doświadczenie oraz wszelkiego rodzaju zabiegi ukrycia prawdopodobieństwo pojawienia się konkretnego gatunku gwałtownie wzrasta jednak istnieje również ogromna ilość przeszkód które teoretycznie mogą przeszkodzić nam w fantastycznej sesji. Jak wspomniałem to dzikie stworzenia zajęte własnym życiem jeśli ktoś nie rozumie zasad dzikiej przyrody informuje że zoo czynne jest w godzinach o 8 do 20 i najlepiej tam się początkowo skierować. Moje warsztaty skierowane są do ludzi z zamiłowaniem do przyrody i na to zwracam szczególną uwagę, bez niej nigdy nie będzie się dobrym fotografem przyrody.

9. Co jest celem fotograficznym na warsztatach?

Odp. Fotografujemy szeroko rozumiana przyrodę od ptaków czy ssaków począwszy na pejzażu skończywszy tak naprawdę pole manewru jest nieograniczone zdarzają się warsztaty poświęcone tylko fotografii owadów czy roślin. Staram się jednak spełnić oczekiwania uczestników, którzy mają już wyrobiony tor własnej fotografii, czyli dla ptasiarzy będą to oczywiście ptaki dla innych będą to owady. Jedynym ograniczeniem to, że nie fotografujemy na działce i ogródku, staramy się fotografować dzikie żyjące gatunki co zdarza się na innych podobnych warsztatach, że z braku odpowiedniej wiedzy i doświadczenia prowadzących uczestnicy fotografują psy i kotki, bo sami prowadzący dzikiego jelenia czy dzika nigdy nie spotkali.

10. Widziałem ofertę innych warsztatów fotograficznych dlaczego mam wybrać te?

Odp. Jeśli chodzi o warsztaty fotografii przyrodniczej, liczy się głównie doświadczenie i wiedza prowadzących nie wyobrażam sobie prowadzenia warsztatów przez osoby, które są do tego nieprzygotowane, próbują wraz z nabyciem mizernego doświadczenia fotograficznego i przyrodniczego uczyć innych tego zajęcia. Lub co też się zdarza posiadająca na swoim terenie poszukiwany gatunek napędza „fotografów” do pstrykania ujęć „konkursowych”. Na moich warsztatach nie znajdziecie państwo podejścia „płać i do widzenia” do każdego podchodzę indywidualnie, badam jego nastawienie możliwości sprzętowe i przygotowanie, staram się zaplanować to tak by maksymalnie zwiększyć jego potencjał fotograficzny. Musimy zadać sobie podstawowe pytanie: Kim jest dobry fotograf przyrody? To nie teoretyk, to nie osoba z wystawami czy konkursami to osoba, która potrafi mimo niesprzyjających okoliczności wykorzystać okazję, lata doświadczeń lata kolekcjonowania ujęć, gatunków tworzy mu prawdziwą renomę w branży foto. Pomaga mu w tym doświadczenie wyrobiona przez lata intuicja przyrodnicza, pokora i cierpliwość i wiele wiele innych wypracowanych cech. Osobiście nikogo nie nakłaniam i nie będę nakłaniał do moich warsztatów jednak wiem, że czy prędzej czy później do mnie trafi, jeśli rozsądnie i przyszłościowo myśli o fotografii przyrodniczej. Zetknąłem się również z warsztatami poświęconym nie wiadomo, jakim celom a prowadzący opowiadają często bajki przekazywane z ust do ust na tematy przyrodnicze odwołują się do przeszłości dawnego sprzętu i dawnych autorów, jako wzorów do naśladowania. Co do warsztatów fotografii przyrodniczej trzeba zrozumieć, że to nie zaczyna się i nie kończy na wyjściu na łąkę kolo miasta i fotografowaniu wszystkiego, co podjedzie pod obiektyw trzeba to robić świadomie i wybierać sobie cel naszych fotograficznych zasiadek. Cierpliwie dążyć do podnoszenia warsztatu fotograficznego. Nie polega ona również na przyjeździe na „dewizowe łowisko” z podejściem „jadę pstryk i mam”. Cóż daje taka fotografia nic oprócz dokumentacji, nic nie wnosi, satysfakcji, brakuje dreszczyku emocji wyczekiwania na spełnienie fotograficznego celu.

11. Jeśli na warsztatach będzie paskudna pogoda?

Odp. Ładna znaczy słoneczna pogoda nie jest dla nas sprzyjająca zdecydowanie wole pochmurna pogodę a nawet deszcz niż ostre świecące słońce. Pamiętajmy, że fotografia to zawiła sztuka malowania obrazów światłem i w ogromnej mierze powstałe fotografie zależne są właśnie od pogody. Jednak pogoda ma ogromny wpływ na zachowania zwierząt może to czasami troszeczkę utrudnić ale nie uniemożliwić warsztaty.

2. Czy zapewnia Pan kwaterę i wyżywienie?

Odp. Na warsztatach indywidualnych wyżywienie i zakwaterowanie jest we własnym zakresie oczywiście pomagamy się zakwaterować za rozsądną cenę. Mamy zaprzyjaźnione gospodarstwa agroturystyczne, które chętnie zaopiekują się kursantami i od dłuższego czasu to czynią.

13. Skąd taka nie inna cena warsztatów?

Odp. Prowadzimy normalną działalność gospodarcza, płacimy podatki i przeróżne dodatkowe koszty wiec w cene wliczone jest nie tylko wynagrodzenie prowadzącego, na cenę składa się wiele czynników, aby z sukcesem fotografować teren musi być odpowiednio przygotowany. Aby zapewnić duże prawdopodobieństwo sukcesu fotograficznego trzeba wykonywać zabiegi długo przed pojawieniem się kursantów i po ich wyjeździe, aby przygotować stanowiska dla przyszłych uczestników warsztatów tak więc o cenie decyduje dodatkowo paliwo i wiele innych kosztów z tym związanych.

14. Widziałem ofertę tańszych podobnych kursów fotograficznych?

Odp. Słowo podobnych gra tu olbrzymią różnicę ! Niestety część uczestników uczestniczyła już w podobnych warsztatach nie byli zadowoleni z efektów czy programu wiec skierowali się do mnie gdzie dopiero poznali prawdziwą fotografię przyrodniczą. Bardzo łatwo jest wydać nawet niewielkie pieniądze na podobne warsztaty i tak naprawdę to pieniądze wyrzucone w błoto. Jestem na rynku już długi czas i do tego czasu nie spotkałem jeszcze podobnych w pełni wartościowych warsztatów fotograficznych. Irytują mnie widywane od czasu do czasu oferty takich warsztatów prowadzonych przez absolutnych amatorów lub fotografów którzy nie mają bladego pojęcia o przyrodzie w ich mniemaniu przyroda to tylko trawa i kwiatki na łące czy wstające , zachodzące słonko. W żaden sposób nie mamy zamiaru z nimi konkurować o klienta. Uczestnik który wie czego potrzebuje wybierze bardzo odpowiedzialnie i rozsądnie.

15. Jak najlepiej się przygotować do takich warsztatów?

Odp. Zdecydowanie wolę ludzi bez przygotowania często się zdarza, że po przeczytaniu wątpliwej wartości merytorycznej książek czy artykułów lub uczestnictwa w róznego rodzaju “kursach przyrodniczych” ludzie mają trochę dziwnych naleciałości i ciężko ich „naprostować” do normalnego stanu.

16. Czy muszę się jakoś specjalnie ubierać?

Odp. Zdecydowanie tak odpowiedni ubiór pozwala być niezauważalnym terenie a co za tym idzie łatwiej się do naszego celu zbliżyć, oczywiście ubiór musi być odpowiednio ciepły w zależności od pogody oraz najlepiej aby był cichy znaczy nieszeleszczący ten dźwięk robi spory hałas w terenie. Tylko w wypadku korzystania z tzw „czatowni” strój nie ma znaczenia, bo i tak uczestnik przez dzikich modeli jest niedostrzeżony.

17. Jestem osobą starszą czy poradzę trud takich warsztatów?

Odp. Wielokrotnie zdarza się, że uczestnikami są ludzie w „sile” wieku dla nich jest mam specjalną procedurę postępowania i w żaden sposób nie narażamy ich na czasami bardzo trudne warunki atmosferyczne. Organizujemy to w taki sposób, aby poradzili sobie z tematem bez żadnych komplikacji w miarę możliwości wygodnie i spokojnie.

18. Zależy mi na pewnym gatunku ptaka czy jest szansa na wykonanie właśnie tego gatunku?

Odp. Z większością polskich gatunków ptaków mam spore doświadczenie wiec szanse są dość duże na wykonanie zadowalających ujęć. Jednak należy pamiętać, że cześć ptaków w Polsce pojawia się okresowo, dodatkowo trzeba pamiętać, iż niektóre gatunki na terenach Warmii i mazur nie występują a co za tym idzie zmieniamy lokalizacje warsztatów i organizujemy ją w terenach gdzie ten wybrany gatunek występuje, jednak robimy to na specjalne zlecenie.

19. Fotografowanie fotografowaniem, ale co dalej z moja fotografią?

Odp. Na warsztatach dowiecie się Państwo jak dalej postępować z wykonaną fotografia jak w odpowiedni sposób ja obrobić przygotować ja do druku czy zorganizować własną wystawę czy publikacje. Jednak aby to osiągnąć część czasu należy poświęcić na przyswojenie sobie prawidłowej obróbki w programie graficznym*.

*- Dodatkowy kurs Adobe Photoshop